Etxea(e)ko Euskararen

Loraldiak ondutako Sormen Ola zikloak 16 eta 29 urte bitarteko gazteei zuzendutako  trebakuntza-lantegi teoriko-praktikoak biltzen ditu. Amancay Gaztañagak zuzendutako Aktore garaikide baten bidezidorrak saioak zabaldu zuen iragan abenduan bost hitzorduko programa.

Bost orduko lantegiak izan ohi dira, eta, 2024an, beste lau egingo dira, Bilbon kokatutako Bizkaia Aretoan. Lantegiak eskarmentu handiko sortzaileek gidatuko dituzte:

• Sara Zozaya musikaria, Emoziotik Kantura, urtarrilak 27.
• Harkaitz Cano idazlea, Ideiatik narraziora, otsailak 17.
• Urko Olazabal ziengilea, Kamera aurrean eta atzean, martxoak 9.
• Antton Telleria aktorea, Umorearen aurrean zutunik, apirilak 20.

Loraldia Kooperatibak ondutako programa honen helburuak hauexek dira:

• Euskal kulturaren transmisioa gazteen artean sustatzea
• Gazte kultur zale sustatzea
• Gazteak kultur profesional erreferenteekin harremanetan jartzea
• Sormena eta irudimena bultzatzea (ideia berriak, formatu berriak…)

Informazio gehiago, hemen.

Metrokoadroka kolektiboaren Artxibo biluzia egitasmoak eskuratu zuen estreinako Joan Mari Torrealdai beka 2023an, Usurbilgo Udalak eta Jakin aldizkariak sustatua.  Bada, igandean, urtarrilak 14, aurkeztuko dute beka horren emaitza Usurbilgo Sutegiko auditoriumean, 18:00etatik aurrera.

Joan Mari Torrealdairi bere atxiloketa unean kendutako dokumentazioaren inguruan ardazten da proiektua. Eszenatokian bi aktore izango dira, Intza Alkain eta Javier Barandiaran. Marina Suarez Ortiz de Zarate eta Oier Guillan zuzendaritza eszenikoaz arduratu dira,  Idoia Beratarbide zuzendaritza artistikoaz. Danele Sarriugarte, Maria Elorza eta Nagore Legarretak ere parte hartu dute proiektuan.

Metrokoadroka kolektiboaren webgunean jasotzen denez, “Dokumentazio lana iraganaren inguruan narrazio bat sortzen lagundu ahal digun langintza da. Narrazio hori beti orainean ematen da, gaurko begiekin, eta etorkizunera proiektatzen da, arrastoek beren kabuz denboran hitz egingo duten itxaropenarekin. Ikerketa eszenikoko proiektu honetan Metrokoadroka kolektiboak prozesu horren une bati erreparatu dio batez ere: izan daiteke dokumentua, bere horretan, akzio bate pizgailua? Izan daiteke dokumentu bat gorputzak martxan jartzen dituen detonantea?”

Informazio gehiago, hemen.

ARTXIBO BILUZIA teaser from metrokoadroka on Vimeo.

Altsasun, Baionan, Donibane Garazin, Durangon, Gasteizen, Maulen eta Tolosan pantailaratuko dute pelikula asteburu honetan; XX. mendean, Bizkarsoro udalerrian euskaldunek jasandako jazarpena kontatzen du filmak.

Josu Martinez zinegileak, -orain arte bederatzi dokumental luze filmatu ditu-, zuzendutako fikziozko lana da Bizkarsoro. “Bizkarsoro herria ez da existitzen eta, era berean, Euskal Herriko edozein herri izan daiteke Bizkarsoro. Bizkarsorotarrak fikziozko pertsonaiak dira eta, era berean, euskaraz bizitzeagatik jazarriak izan diren euskaldun guztiak dira Bizkarsorotarrak”

1914tik 1982ra bitartean gertatzen diren bost istorioren inguruan ardazten da kontakizuna. “Ahozko lekukotzetan eta idatzitako testuetan oinarritutako fikziozko bost istorio dira, bost hamarkadatako kontakizuna”.

Argia aldizkariko Gorka Peñagarikano Goikoetxeak honela iruzkindu zuen: “Bizkarsoro herri euskalduna da, jendearen joan-etorririk eta populazioaren nahaste handirik apenas bizitu duena iraganean. Lehen Mundu Gerran frantsesen bandoan borrokatu beharko du lehenik, eta nazien inbasioa jasan gero. Finean, identitateari eta hizkuntzari uko egitera behartuta ikusiko du bere burua. Programaturik dago bere heriotza, arriskuan dago, eta ondo pentsaturik egingo zaio eraso, baina pronostiko guztien kontrara, eutsi egingo dio. Eta hiltzekotan ere, badaki, autopsiarako frogak utzita hilko dela.”

Filmari buruzko informazio gehiago, hemen.

Urtarrilaren 18an eta 19an egingo da Languages Lanean hizkuntza kudeaketaren gaineko nazioarteko kongresua, Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntza Politika Sailak eta Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumen Sailak onduta. Kongresua Bilbon egingo da, 18an, Euskaldunan eta 19an, Guggenheim Museoan.

Kongresuaren webgunean jasotzen denez:

Zergatik Languages Lanean Kongresua?

Lan-eremua anitza delako. Jarduera ekonomikoak gero eta anitzagoak direlako eskaintza eta eskariari dagokienean, baita hizkuntzari dagokienean ere. Hau dela eta dator Languages Lanean Kongresua: jarduera ekonomikoaren baitan, hizkuntza kudeaketaren erronken inguruan esperientziak eta ezagutza partekatzeko eta eztabaidatzeko

Norentzat Languages Lanean Kongresua?

Enpresari eta langile, bezero eta hornitzaile … Hizkuntzaren erabilerari lotutako kezkak dituen lan-eremuko pertsona orok topatuko du ezagutza interesgarria kongresuan; besteak beste, nola eman bere lekua hizkuntza bakoitzari; nola zehaztu elkarren arteko bizikidetza egokia, nola neurtu hizkuntzan duten balio ekonomikoa edota neurtezinak diren balio erantsiak.

Kongresuan, besteak beste, hauek parte hartuko dute: Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir-ek, Consultant and former CEO of Iceland Center Of Language Technology: Guro Refsum Sanden Irakasle elkartuak, Bi Norwegian Business School; Leire Mugerza Garatek, Mondragon Korporazioaren Kongresuko eta Batzorde Iraunkorreko presidentea, Mondragon Korporazioa, eta Sandra Sanchez Pascual-ek, Osasun eta Segurtasuneko zuzendaria, GKN Automotive. Egitarau osoa hemen.

Kongresuari buruzko xehetasun guztiak, hemen.

Galtzaundik, Altzoko kultura batzordeak eta Altzoko Udalak antolatu dute ikastaroa, eta bost saio izango ditu; jardunaldia Batzarremuño Kulturgunean egingo da, larunbatetan.

“Hizkuntzalaritzan, historian zein soziolinguistikan adituak diren Borja Ariztimuño, Blanca Urgell, Haritz Azurmendi eta Garikoitz Goikoetxeak emango dituzte saio dibulgatiboak eta amaitzeko, modu batera edo bestera euskalgintzan murgilduta dauden ahotsek borobilduko dute ikastaroa, mahai-inguru formatuan”.

Egitaraua:

• Urtarrilak 20:Jakin noiztik X. mendera.
  • Hizlaria: Borja Ariztimuño Lopez (Tolosa, 1986).
• Otsailak 3:Euskara, jalgi hadi kanpora, XI-XVIII. mendeak
  • Hizlaria, Blanca Urgell Lazaro (Gasteiz, 1962)
• Otsailak 17:Euskararen Pizkundeak eta atzerakada berria 1800-1975.
  • Hizlaria: Haritz Azurmendi Arrue (Albiztur, 1991).
• Martxoak 2:Euskalgintzaren berregituratzea eta indarberritzea, 1975-2023.
  • Hizlaria: Garikoitz Goikoetxea Etxeberria (Elduain, 1989).
• Martxoak 16:“Nora goaz? Etorkizunera begira” mahai ingurua.
  • Moderatzaile: Kike Amonarriz Gorria (Tolosa, 1961).
• Parte hartzaileak:
  • Idurre Eskisabel Larrañaga (Beasain, 1970).
  • Eneko Gorri Gantier (Angelu, 1983).
  • Intza Gurrutxaga Loidi (Getaria, 1996)
  • Jon Sarasua Maritxalar (Aretxabaleta, 1966).

Ikastaroan izena emanteko, hemen.

Euskararen Etxeak bere Lantoki Kooperatiboan jarduteko bigarren deialdia abiatu zuen iragan azaroan; deialdi horretara aurkeztu diren eragileak co-working gunean arituko bi urtez, 2024tik 2025era.

Hauexek dira Lantoki Kooperatiboan lan egingo duten eragileak:

• 111 akademia
• EMUN kooperatiba elkartea
• Euskal PEN
• Euskaltzaleen Topagunea
• Euskarabentura elkartea
• Garabide kultur elkartea
• Kukulaisi
• Loraldia kultur elkartea
• Tokikom

Horiei Azkue Fundazioa gehitu behar zaie, zeinak Euskararen Etxea kudeatzen duen.

Eragileok sinatutako hitzarmenaren arabera, bi urtez egongo dira lanean Euskararen Etxean, 2024. urtetik 2025. urtera bitarte.  Halaber, deialdi publiko berri bat abiatuko da 2025. Urteko azaroan, 2026-2027 aldirako.

Bestalde, Lantoki Kooperatiboan arituko diren eragileok urtero jarduera ireki bat antolatu beharko dute Euskararen Etxean.

Lantoki kooperatiboaren helburu nagusiak:

• Euskararen Etxeak desberdinen arteko elkarlana sustatu gura du Lantoki Kooperatiboaren bidez; era berean, euskarazko jardunari babesa eman nahi dio.
• Euskararen Etxeak euskararen sustapen eta hedapenean eragitea du helburu. Hori dela eta, lantoki kooperatiboan lan egiteko aukera izango dute euskara helburu edo misio duten entitate, elkarte edota norbanakoek.
• Doako erabilera eskaintzea.

2023ko Euskarazko kultur ekitaldien sorkuntzarako Hi(ZKI)bridoak laguntzako epaimahaia bildu zen iragan abenduaren 13an, laguntza ebazteko asmoz. Bada, aurten, epaimahaiak erabaki du laguntza hutsik uztea.

Bi proposamen aurkeztu dira, eta epaimahaiaren iritziz, ez batak ez besteak ez ditu laguntzaren oinarriak eskatzen dituen irizpide eta baldintzak bete.

Horiek horrela, aurten ez da 3.000 euroko saria jasotzen duen Euskarazko kultur ekitaldien sorkuntzarako 2023ko Hi(ZKI)bridoak laguntza emango.

Bost kidek osatu dute epaimahaia: Eneko Sagardoy aktoreak, Lutxo Egia idazleak, Haizea Barcenilla arte-kritikariak, Onintza Enbeita bertsolariak eta Iurdana Acasuso Azkue Fundazioko zuzendariak.

Aurtengoa laguntzaren hirugarren edizioa izan da. Aurreko urteetan hauexek izan dira laguntzaren hartzaileak: 2021ean, Mejillon Tigre kolektiboak aurkeztutako Hitz Esana ikuskizuna, eta 2022an, Piszifaktoria Ideien Laborategiaren Hau gerra bat da ikuskaria.

Bilboko Zenbat Gara elkarteak eta BIRA kulturguneak ondutako “Oraina kontakizun” jardunaldien edizio berri bat izango da 2024ko urtarriletik martxora bitarte; “erresistentzia” izango dute aztergai. Jardunaldiak lau solasaldi bilduko ditu.

Solasaldiotan bi sortzaile eta moderatzaile bat arituko dira: “Erresistentzia kontzeptuari erreparatuko diote 2024ko solasaldiek, aurtengoek errelatua aztertu zuten moduan, euskal sortzaileak binaka gonbidatuta, bakoitzak gaia bere ikuspuntutik garatu eta, ondoren, aurkezle-eragile baten galderei jarraituta”.

Hauek izango dira 2024ko jardunaldien datak eta partaideak:

Urtarrilak 23, 19:30ean, BIRAn:

Joxe Mari Agirretxe eta Yolanda Arrieta

Moderatzailea: Galder Pérez

Otsailak 6, 19:30ean, KAFE ANTZOKIAn:

Anjel Lertxundi eta Danele Sarriugarte

Moderatzailea: Ana Galarraga

Otsailak 20, 19:30ean, BIRAn:

Anari eta Iñigo Astiz

Moderatzailea: Julen Azpitarte

Martxoak 5, 19:30ean, KAFE ANTZOKIAn:

Iñi Etxezarreta eta Aner Peritz

Moderatzailea: June Fernández

Izena emateko: Ikusle kopuru mugatua izango da, 90 lagunekoa, eta aldez aurretik eman beharko dute izena  orainakontakizun@gmail.com helbidera idatzita. Lau saioetarako matrikularen prezioa 25 € da (20 € langabeak eta ikasleak). Sarrera eta aurreko jardunaldien liburuxka 30 €.

Informazio gehiago, hemen.

Bideo performancea eta dokumental esperimentala uztartzen dituen ikus-entzunezko egitasmoa aurkeztuko dute Amaia Hormaetxeak eta Endika Basagurenek Euskararen Etxean, abenduaren 14an, 19:30etik aurrera.

Dokumental esperimentalaren egileek adierazi dutenez, “euskal kulturari buruzko proiektua da, kulturak mugarik ez duela aztertzen duena”.

San Frantzisko, Los Angeles, Chino, Las Vegas eta New York hirietan jasotako irudiak biltzen dira dokumentalean.

“Chino edo San Frantzisko bezalako komunitateetatik hasita, euskaldun izatearen ikuspegi garaikideago bateraino, Elisabeth Macklin New Yorkeko poetaren figuran gorpuztuta: `gero eta globalizatuago dagoen mundu honetan, euskal kultura bizirik dago eta aktiboa da, mugak gaindituz´”.