Etxea(e)ko Euskararen

Maiatzaren 12tik 15era bitarte egingo da Galdakaoko Sormene jaialdia, zeina euskal kulturgintzaren transmisioaren inguruan ardaztuko den. Horretarako, eta azken urteetan egin ohi duenez, liburu aurkezpenak, ikasleekin lantegiak, musika eta abtzerki emanaldiak eta askotariko ikuskizunak onduko ditu.

Ikastetxeetan egiten dituzten programez gainera, egitarau irekia egingo da Galdakako Kurtzeko plazan, maiatzaren 12tik 15era.

Asteon aurkeztu dute jaialdia, eta egitaraua oraindik erabat osatuta ez badago ere, zenbait ekitaldi aurreratu dituzte antolatzaileek: Metrokoadroka antzerki taldeak Bidaide antzezlana taularatuko du maiatzaren 12an; eta, Ines Osinaga, Lorea Argarate eta Olatz Salvadorrek Mauriziak ez dau inor hil ikuskaria aurkeztuko dute maiatzaren 13an. Kultur sorkuntzen azoka ere izango da.

Halaber, aurten argitaratutako euskara hutsezko liburu eta diskoen aurkezpenak ere egingo dituzte, Durangoko Azokako Ahotsenea gunearekin gauzatutako elkarlana tarteko.

Egitarau horretatik at, ekitaldi gehiago egiteko asmoa dute.

Informazio gehiago, hemen.

Eider Rodriguezen Eraikuntzarako materiala eta Itxaro Bordaren Euri zitalari esker lanak izan dira 111 Akademiaren Saria aukeratzeko bigarren bozketa txandan boto gehien jaso dituzten lanak.

“2021. urteko 111 Akademiaren Saria nori eman erabakitzeko 111 Akademiak hirugarren eta azken bozketa txanda martxan jarri berri du”, iragarri du 111 Akademiak.

Juan Kruz Igerabideren Doneaneko alaba, Eider Rodriguezen Eraikuntzarako materiala, Itxaro Bordaren Euri zitalari esker, Lander Garroren Faith, Irati Goikoetxearen Herriak ez du barkatuko, Kirmen Uriberen Izurdeen aurreko bizitza eta Alberto Ladron Aranaren Mendekuaren hazia izan dira lehian bigarren txanda horretan lehiatu direnak.

Informazio gehiago, hemen.

Walt Whitman eta William Butler Yeats poeten antologiak argitaratuko dituzte Munduko Poesia Kaierak bilduman. Bi ale berri horiek ostegunean, apirilak 7, aurkeztuko ditu Susa argitaletxeak Donostiako Konstituzio plazako liburutegiko 2. Solairuan, 12:00etatik aurrera.

Whitman-en lana Josu Goikoetxeak itzuli du, eta Butler Yeats-ena, berriz, Juan Kruz Igerabidek. Biak ala biak aurkezpen-ekitaldian izango dira bildumaren editoreekin batera: Isabel Etxeberria Ramírez eta Maialen Berasategi Catalán.

Susaren arabera, “Walt Whitman (1819-1892) Ameriketako Estatu Batuetako XIX. mendeko poeta gorena, Emily Dickinsonekin batera: horra hor, askorentzat, Walt Whitman. Transzendentalismoaren ordezkari petotzat jo ohi dute: izadiaren eta gizakiaren batasuna, eguneroko gauza soilen jainkozkotasuna, naturaren joria eta orobiltasuna, norbanakoen eta munduaren ontasuna… eta, tasun horiek guztiak blaituz, zelebrazioa: haragiaren eta espirituaren uztarduraren ospakizuna, aberriarena eta demokraziarena, giza gogoarena, adiskidetasunarena, maitasunarena (gizonen artekoa sarri), mikatzean ere irautearena, giza bizileku eta bizigai den ingurunearena. Funtsean, doinu zabal bat biziari. Josu Goikoetxeak egin du itzulpena”.

William Butler Yeats (1865-1939), ostera, Irlandar Literatur Pizkundearen sustzaileetako bat izan zen. “Bere proposamen poetikoengatik ez ezik antzerkiaren alorrean egindako ekarpenarengatik ere. Irlandako bardoa da Yeats, eta halaxe ulertu zuen berak ere bere rola. Antologia honek, lehen aldiz, Yeatsen gai eta obsesio errepikatuenen bilduma osotu bat eskaintzen du: irlandar folkloreko kantu eta elezahar berreskuratu eta eguneratuak, mitologia zeltako heroiak eta haien balentriak, Maud Gonne iraultzaile independentista eta Yeatsen musa idealizatuari behin eta berriro egindako aipamenak, orduko gertakari politiko esanguratsuenen irakurketak, zahartzeari buruzko gogoetak, mistizismoaren bidezko espiritualtasun zaharberritu baten bilaketa…”.

Amurriotik abiatuko da gaur 22. Korrika eta  Donostian amaituko da apirilaren 10ean. 2.500 kilometroko korrikaldia Hitzekin lelopean egingo da, eta antolatzaileek ekintzara pasatzeko aldarria zabaldu dute.

“Hizkuntza bat hitzekin osatzen da, baina ekimenek eraikitzen dute hizkuntza baten komunitatea. Euskarak aurrera egin nahi badu, euskaldun (pro)aktiboak behar ditu, konbentzimendutik ekintzara, praktikara, jauzi egingo dutenak.

Beraz, ohar zaitez badugunaz, bagarenaz eta izango garenaz. Hitza emana duzu; orain, egin jauzi ekintzara. Euskara ahoan izan behar dugu herritarrok, elkarteek, erakundeek… Bada ekiteko ordua”.

Apirilaren 6an pasatuko da Korrika Bilbotik, eta Euskararen Etxeak eta bertako Lantoki Koperatiboko gunean ari diren eragileek Deustuko zubiaren azpian dagoen Botikazar BHI zentroan hartuko dute lekukoa, 19:55ak aldera.

Aurten, halaber, Pirritx, Porrotx eta Marimotots pailazo hirukote ezaguna omenduko du Korrikak: “34 urteko ibilbidea egin dutelako euskal munduan, eta, are garrantzitsuago, euskaraz; eta eragileak direlako, orainaldiari eta etorkizunari begira daudenak. 1987an EKIN zioten, haiei esker askok EKIN diogu, eta datozen belaunaldiek ere EKINgo diote. Haiek transmisioa goitik behera (guraso-ume) eta behetik gora (ume-guraso) landu dute; haiek, beren HITZEKIN, euskarari EKIN zioten, eta eutsi egin diote”.

Horrekin batera, hainbat jardueraz osatutako Korrika Kulturala egitaraua ere ondu dute antolatzaileek.  Azkenik, Korrika zuzenean jarraitu ahal izango da hemendik.

Apirilaren 11tik 23ra Euskararen Etxea irekita egongo da. Hori dela eta, jardueren eskaintza berezia ondu da.

Hala, Euskararen Interpretazio Zentroko erakusketa bisitatzeko ohiko aukeraz gainera, haurrentzako, familientzako eta helduentzako jarduerak izango dira.

Heldu eta gazteentzat:

• Euskararen Interpretazio Zentroa

Euskararen historiari eta egoerari buruzko informazio interesgarri bezain baliagarria jasotzen da zentroan. Euskararen bidaia irudikatzen duen tren geltoki bat da. Bertan, modu atsegin eta erakargarrian euskarari buruzko zehaztasunak ezagutzeko aukera dago.

Euskaraz, gaztelaniaz, ingelesez edota frantsesez bisita daiteke eta doako bisita gidatuak eskaintzen dira. Bakarka edota taldean bisita daiteke.

Astelehenetik larunbatera: 10:00 – 14:00 eta 16:00 – 19:00

• Euskal Alien Nazioa ihes-gela

Heldu eta gazteentzako ekimena da: “Euskal Alien Nazioa” ihes-gelan euskarari lotutako zientzia fikziozko misterioa askatu beharko duzue aretotik atera ahal izateko. Erronkari heltzeko prest?

Arratsaldez eskainiko da; bi txanda izango dira: 16:15 – 17:15 eta 17:45 – 18:45

Ume, familia, kuadrilla eta aisialdi taldeentzat:

• Hostopostoak

Familiak, kuadrillak edo aisialdiko taldeak lau eta hamar urte bitarteko umeekin etortzeko proposamen dibertigarri bezain hezigarria da Hostopostoak. Ekimenaren helburua euskaraz eta familian jolastea da. Horretarako, mahai-jolas erraldoi batez baliatuko gara. Gauza berriak ikasi, jende berria ezagutu eta euskarara gehiago gerturatzeko aukera bikaina da hau.

Goizez eskainiko da; hiru txanda: 11:00etan, 12:00etan eta 13:00etan.

OHARRA: Apirilaren 17an eta 18an, Euskararen Etxea itxita egongo da.

Informazio gehiago: www.euskararenetxea.eus

Juan Luis Zabala idazle azkoitiarrak Mina hartzeko ere izenburuko poema liburua aurkeztuko du astelehenean, apirilak 4, DonostiakoKonstituzio plazako liburutegiko 2. solairuko aretoan.

Susa argitaletxearen arabera, “umetako jolastokira itzultzea eta hizkuntzaren adarkatzeetan jostatzea. Onenak emanda egon zaitezkeela antzematearekin batera eraldatzen hasten den begirada eta eguneroko esan arruntenen atzealdean azterka egitea. Orain maitasunaren gozotik, orain oinazearen garratzetik, ironiaren argiz bildu ditu Juan Luis Zabalak poema liburu honetako aleak”.

Narrazioak, eleberriak eta haur eta gazte literaturako lanak idatzi ditu Zabalak gehienbat. Izan ere, Mina hartzeko ere bere bigarren poema liburua da; aurretik, Hautsia natza (2000, Euskaltzaindia BBK) poemategia plazaratu zuen.

Xabier Borda Alberdi idazle azpeitiarrak Urtu aurretik poema liburua aurkeztuko du astelehenean, martxoak 21, Donostiako Konstituzio plazako Udal Liburutegiko 2. Solairuan, 12:00etatik aurrera.

Susa argitaletxearen arabera, hauxe da liburuaren sinopsia: “Hazita datoz urak Xabi Bordaren hirugarren poema liburuan. Hego haizea dabil Ipar Poloan eta mehetuz doa azken glaziarra. Minutuak kanilan behera tantaka, eta, harekin, tripaz gora arrainak, egarriz hildako dromedarioa, langabezian geratu den laguna, oporren hasiera eguna, ezusteko bisitak eta eklipse intimoak. Dena urpean geratu aurretik, gal daiteeken guztiaren esploratzaile dabil poeta”.

Bordak beste bi poesia liburu argitaratu ditu, biak ala biak Susa argitaratzailearen bidez: Birika zatiak (2004, Susa) eta Gulliverren lokarriak (2009, Elkar). Horrekin batera, Munduko poesia kaierak bildumako Seamus Heaney autorearen antologia itzuli du, 2017an.

Emakume bertsolarien, antolatzaile feministen eta emakume bertsozaleen arteko sarea indartzeko asmoarekin eratuta Señora Sariketaren @senorasariketa bi kanporaketak maiatzaren 14an eta 21ean egingo dira, eta finala, berriz, ekainaren 4an.

Iaz burutu zen lehenengo edizioa, eta Amaia Agirrek jantzi zuen “pamela”; beraz, aurtengoa bigarren edizioa izango da.

Maider Arregi bertsolari oñatiarra da sariketaren antolatzaileetako bat, eta hauxe azaldu zuen iaz Bertsoa.eus webgunean lehenengo edizioaren harira: “txantxa moduan sortu zen (Señora izena). (…) espontaneoki bururatu zitzaigun, beste sariketa batzuen testuinguruan. Gero, ordea, ikusi genuen aldarrikatu daitekeen kontzeptua dela. Definitzeko zaila da: zer da señora bat? baina, aldi berean, denok ulertzen dugu zer den eta zerikusia dauka emakume indartsua eta ahaldundua izatearekin. Hori aldarrikatu nahi dugu”.

Lezamako Udalak eta Elkar argitaletxeak ondutako Haur Literaturako Mikel Zarate XII. Sarian lanak aurkezteko epea zabalik dago.

Lanak hartzeko azken eguna maiatzaren 31a izango da. Epaimahaiak erabakia hartzeko azken eguna, aldiz, 2022ko ekainaren 30a izango da.

Epaimahaia idazle hauek osatuko dute: Leire Bilbao Barruetabeña, Maribel Aiertza Rementeria eta Xabier Mendiguren Elizegi.

Saria, berriz, bakarra izango da: 3.000 eurokoa (zenbateko gordina).

Informazio gehiago:

Lezamako Udala: liburutegia@lezama.org edo 944556126

Elkar argitaletxea: liburuak@elkar.eus  edo 943310267