Etxea(e)ko Euskararen

Bertsozale Elkarteak Mintzola Ahozko Lantegiaren bidez argitaratzen duen bildumaren aurtengo alea kalean da, Bapatean 2020.  Bilduma osatzeko, Xenpelar Dokumentazio Zentroan jasotako informazioa, grabazioak eta horien fitxak erabili dira.

“Ezohiko urtea izan zen denontzat; bertsolaritzarentzat. Bertso plazan eragin handia izan zuen pandemiak martxotik aurrera. ‘San Isidrotarako hasiko gaitun/k martxan esaten genion elkarri telefono dei desesperatuetan. Baina San Joan suek erre zituzten gure esperantzak’ gogora ekartzen du Julio Sotok irakurleari ongietorria egiten dion hitzaurrean. Online saioak izan ziren ohiko plazaren ordezko udaberrian, eta ordutik urte amaierara arte, nabarmen jaitsi ziren libreko saioak: ‘Eta faltan sumatu ditugu, gogotik, libreko saio eta bertso otorduak’”.

Sotok hitzaurrean deskribatutako ezohiko egoera pandemikoa tarteko, online saioetako bertsoaldiak ere jaso dituzte bilduman: “esate baterako, eta libreko gutxiago. 54 bertso saiotatik 84 bertsoalditako 598 bertso daude transkribatuta, gai, doinu eta ohiko informazio guztiarekin. Bertsoaldiak irakurtzeko ez ezik, entzuteko aukera ere badago, eta bertso plazari buruzko datu orokorragoak ere eskaintzen dira”.

Informazio gehiago, hemen.

Iaz bertan behera gelditu ondoren, uztailaren 9tik 11ra bitarte egingo da Kaleka Lekeitioko Nazioarteko Kale Arteen Jaialdiaren 31. edizioa. Jaialdiak 12 ikuskizun bilduko ditu, eta hiru gunetan banatuko dira: Abaroa jauregiko lorategia, plaza baltza eta eskolako jolastokia.

Hauek izango dira 12 ikuskizunak: Mínimo Pésimo (Máximo Óptimo), Ulterior El Viaje (Tiritirantes Circo Teatro), Flotados (David Moreno Cía & Cristina Calleja), Rojo (Mireia Miracle Company), La Máquina (Producciones Sansegundo), Fili Busters (Mortelo & Manzani), Fuoco Risorto (Teatro La Cosa), Aigua (NUC), Lau Eme (HAATIK Dantza konpainia), Zirku tailer irekia (Txitatoki Urdaibai Zirko Eskola), The Herock (Mr Copini) eta Olea (Visitans).

Antolatzaileen arabera, “ezohiko egoera batean, ezohiko aukerez baliatu behar da. Jaialdia beti kalean ospatu da eta aurten ere horrela izango da, baina hesitutako guneak erabiliko dira edukierak kontrolpean izateko eta neurri guztiak egoki bete ahal izateko”.

Jaialdiaren ardatzetako bat parte-hartzea da, sortzaile eta publikoaren arteko lotura eta harremana sustatzeko asmoz: “Argi dago, aurten baldintzatuta egongo dela, baina modu desberdinak landuko dira ikusleak ere ikuskizunen parte sentiarazteko”.

Informazio gehiago, hemen.

Elena Haira (biola, ahotsa), Amaia Hiriart (txeloa, ahotsa) eta Maia Iribarne Olhagarai (biolina, ahotsa) musikariek osatzen dute Habia egitasmoa. Hirukoteak bere estreinako lana plazaratu berri du, Animalia naiz eta.

Badok.eus webgunean irakurri dugunez, “Ahots eta harizko instrumentuez osaturiko hirukoteak lehen diskoa plazaratu du gaur. Sorkuntza propioak eta kantu herrikoien moldaketak biltzen ditu”.

Gaur, Iruñeko Erraldoien Txokoan joko hirukoteak, 19:30etik aurrera: “Hiru hari eta hiru ahots batera. Tradiziotik abiatuta sorkuntza berriak jotzen dituzte eta taldearen musika entzutean mundua mugimenduan eta jendeeen soinua hurbiletik sentitzen dugu. Kafira batean bagina bezala, amaren besoetan lokartzen ginelarik bezala. Egoera biziki berezi horretan gizadiaren barnatasunean murgiltzeko. Animalia naiz eta da hirukote honen lehen lana, 2021ean argitaratua”.

Euskara ardatz duen Laba proiektua aurkeztu berri dute Iruñean. Egitasmoak euskara eraman nahi du hiriko erdigunera, Gaztelu plazara. Bertan gune fisiko bat eratu nahi dute euskaldunen elkargune izan dadin. Horretarako, diru bilketa abiatu dute.

“Bazterretik erdigunera eraman nahi dugu euskara. Ikusgarri eta entzungarri egin, erakargarri, eskuragarri”.

Hala, erabilera anitzeko espazio bat eraiki nahi dute euskararen eta euskaldunen zentroa izan dadin; euskarara hurbildu nahi duen orok bere lekua izan dezan. “Arkupeak babestutako lokal bat, eta plazara irekitako gunea. Euskaratik sortutako elkargune bat, euskarazko kultur emanaldietarako oholtza, sorkuntza produktuetarako saltokia, kafetegia”.

Horretarako laguntza eskatu dute, 30.000 euro lortzeko erronka paratu dute Itsulapikoa atarian.

Informazio gehiago, hemen.

Ana Malagon Zaldua (Donostia, 1978) idazleak bere hirugarren ipuin bilduma argitaratu du Elkar argitaletxearekin: Ez dakit zertaz ari zaren. Aurretik Lasai, ez da ezer gertatzen (Elkar, 2014) eta Gelditu zaitezte gurekin (Elkar, 2017) plazaratu zituen.

Honatx liburuaren sinpsia: “Bere asperdura eta nazka guraso dibortziatu baten etxetik bestearenera garraiatzen dituen nerabea; aita enpresaria hil ondoren beren erdipurdikeriarekin zer egin ez dakiten seme-alabak; ahizpa atxilotu dutela-eta, haren kargu egitera doan klausurako moja; gaueko txanda baten ondoren, ama zaharra sarturik daukan erresidentziara doan autobus-gidaria…

Pertsonen inguru hurbilean kokatzen ditu egileak tragedia izatera iristen ez diren drama txiki hauek, ironia erabiliz urruntze modura eta garraztasuna defentsarako babes gisa. Trikuaren arantza horien azpian, baina, giza haragia suma daiteke dardarka, gozotasun apur baten eske. Gaurko eta hemengo gizartearen ispilu baldin bada ipuin-bilduma hau, ezin esan oso eder agerrarazten gaituela”.

Itxaro Borda idazleak Euri zitalari esker izeneko nobela aurkeztuko du datorren ostiralean, ekainak 11, Donostiako Udal Liburutegian, 12:00etatik aurrera.

Kontakizunaren protagonista nagusia Bordaren pertsonaia ezagun Amaia Ezpeldoi detektibea izango da. “Bere pertsonaia sonatuaren ibilietara itzuli da Itxaro Borda kontakizun berrian, ezari-ezarian, keinu azkengabeak eginez hizkuntzari, euskal jendarteari, adiskidetasunari eta beste zenbait hari ez singleri”.

Aurkezpen ekitalfia streaming bidez ete ikusi ahalko da, ondoko estekaren bidez: https://meet.jit.si/susa

Liburuaren sinopsiak hauxe jasotzen du: “Detektibe jardunetik erretreta hartzear da Amaia Ezpeldoi. Hala agindu dio Joana Garralda maitaleari; Baionako apartamentuko puskak bildu eta harekin joango dela Atharratzera, mendialdean bizialdi berri bat hastera. Ez ditu alferrik hirurogeiak gertu. Alta, dei bat jasoko du ezustean: Maddiren ama da, atezuan, gauetik goizera Landetara ezkondu zen alabaren berri ez duelako izan aspaldi.

Garraldaren 4x4a hartu eta haren atzetik abiatuko da Ezpeldoi, Maddiren desagertzea azken kasua izango duela zin eginik. Sexua, dirua, telesailak, ikasle garaiko bulkadak eta sarearen ezkutalekuak; aztarna bihurrien eta aspaldiko lagunen eskutik aitzinatuko da bilaketan, oihan sarri baten gerizpetik argirantz irteten duenaren gisan”

2021eko irailetik abendura bitarte egingo dugu Euskararen Etxean  Hi(ZKI)bridoak. Literatura Mutanteak kultur zikloaren bigarren edizioa.

Horrekin batera, aurten Euskarazko kultur ekitaldien sorkuntzarako Hi(ZKI)bridoak laguntza jarri dugu martxan estreinakoz. Laguntza horrek 3.000 euroko saria bideratuko du 2022ko Hi(ZKI)bridoak zikloan estreinatuko den ekitaldi bat garatzeko.

Hi(zki)bridoak literaturaren eta ahozkotasunaren arteko mutazioak dira. Letrak, soinuak, bertsoak eta irudiak eraldatzen dituzten ekitaldiak. Emaitza literatura mutanteak dira, zentzu zabalenean.

Irailak 23 / 19:30 – Doan

“oMorruMU baMat”

Joxan Artzeri omenaldia egiteko asmoz, 2018ko udazkenean hasi ziren IbonRG eta Enrike Hurtado, ohiko dituzten lanabesekin lanean. Ibonek Artzeren hainbat olerki abiapuntu hartuta sortutako kantuak Enrikek berak sortutako software esperimentalekin uztartu ziren. Txalaparta interaktiboa, autotxalaparta eta soinua eraldatzeko programa horiek ahotsa, piano eta txalapartaren egurrak bat egiten dute lan honetan. IbonRG (ahotsa eta pianoa)  eta Enrike Hurtado (txalaparta)

Urriak 7 / 19:30 – Doan

“Dendaostekoak”

Uxue Alberdiren azken lan literarioan oinarritutako literatur bertso-saioa. Uxuek gaiak jarriko dizkie Onintza Enbeita eta Oihana Iguaran bertsolariei, Aitor Nova Saxofonistaren doinuekin lagunduta.

• 

Urriak 29 / 19:30 – Doan

Mirande

Jon Miranderen olerkietatik abiatutako musika-egitasmoa. Elena Setien (ahotsa eta teklatuak), Xabier Erkizia (elektronika) eta Grande Days taldea; hots, musika esperimentala ingelesez kantatu ohi duen abeslari bat, soinu artista eta ekoizle bat eta indie-rock talde bat. “Emaitza Frankenstein bat da”.

Azaroak 11 / 19:30 – Doan

Zientzia Fikziozko Bertso Saioa

Miren Artetxe, Eli Pagola eta Jone Uria (bertsolariak), eta Danele Sarriugarte eta Arrate Hidalgo (gidoilariak).

Abenduak 17 / 19:30 – Doan

“Habiak”

Anariren “Habiak” diskoan oinarritutako arte erakusketa kolektiboa; Anarik disko horretako zenbait kantu joko ditu.

OHARRA: Ordutegietan aldaketak egon daitezke.

Gonbidapenak jasotzeko zehazasunak, hemen.

Ekitaldiok Lanku, Booktegi eta Loraldiarekin egin dira elkarlanean.

Euskararen Etxeak eta Bizkaiko Foru Aldundiko Euskara, Kirola eta Kultura Sailak abiatutako zikloa da Hi(ZKI)bridoak.

Udako Euskal Unibertsitateak Hizkuntzalari Euskaldunen V. Topaketa antolatu du uztailaren 2an, Eibarko Markeskoa Jauregian. Jardunaldia presentziala izango da, 10 orduko iraupena izango du, eta Kimu berriak Euskal Hizkuntzalaritzan izenburupean egingo da.

Antolatzaileen arabera, jardunaldia euskararen azterketa sinkronikoaren inguruan ardaztuko da, euskal hizkuntzalaritzaren aniztasun “zabala” tarteko.

“Fonologia, sintaxia, bariazionismoa, semantika, dialektologia, edota psikohizkuntzalaritza bezalako gaiak landuko ditugu oraingoan. Asko dira egungo euskararen azterketaren azkenaldiko aurrerabideak, eta lan hori zabaltzeko leku egokia dugu honakoa. Ibilbidedun ikerlari zein master ikasle izan, tesilariak ahaztu gabe, denon bilgune eta erakusleiho izan asmo du aurtengo topaketak”.

Ondo hauek parte hartuko dute jardunaldian: Maia Duguine (IKER UMR 5478, CNRS), Ane Odria (UPV/EHU) eta Ane Berroren (Deustuko U.). “Tartean ikertzaileen aurkezpenak izango ditugu, eta poster-saio bat ere bai”.

Informazio gehiago, hemen.

Iragan larunbatean abiatu genuen Euskararen Etxeko Hostopostoak familia programa. Mahai-jolas erraldoi baten itxura du jolasak, eta bertan aritu ziren lehenengo familiak “oso gustura” eta “oso pozik” jolastu ziren, batez ere, haurrak. Guztira, lau familia, 12 lagun, aritu ziren jolasean.

Hostopostoak hileko azken larunbatean eskaintzen dugun familia programa da, eta Euskararen Interpretazio Zentroan egiten da.

Ekimenaren helburua euskaraz eta familian jolastea da, pandemiak eragindako krisialditik indartuta atera nahi gaitezen, euskara indarberrituz, familia-loturak sendotuz eta jolas kooperatiboa sustatuz.

Hostopostoak 4 eta 10 urte bitarteko umeak dituzten familia zein taldeentzako ekimena da, eta hileko azken larunbatean egingo da, goizez (hiru txanda izango dira). Erreserba egiteko: Tel.: 94 402 80 81.

Halaber, gogoratu Euskal Alien Nazioa ihes-gela ere eskaintzen jarraitzen dugula, ostegunetik larunbatera.