Etxea(e)ko Euskararen

Edith Wharton autorearen Ethan Frome, Pier Paolo Pasoliniren Ragazzi di vita, Marina Tsvetaieva idazlearen Mon frère féminin: Lettre à l’amazon eta Sherwood Andersonen Winesburg, Ohio izango dira aurten itzuli beharreko obrak.

Aurten EIZIEk jakinarazi duenez, lau obra hauek dira aurtengo itzulgaiak (eta lehiaketan parte hartzeko itzuli beharreko laginak):

• Edith Wharton, Ethan Frome, lehiaketarako lagina, hemen (pdf) eta hemen (word)
• Pier Paolo Pasolini, Ragazzi di vita, lehiaketarako lagina, hemen (pdf) eta hemen (word)
• Marina Tsvetaieva, Mon frère féminin: lettre à l’amazon, Lehiaketarako lagina, hemen (pdf) eta hemen (word)
• Sherwood Anderson, Winesburg, Ohio, lehiaketarako lagina, hemen (pdf) eta hemen (word).

Ordainsariak: Ethan Frome, 2.808 euro; Ragazzi di vita, 8.181 euro; Mon frère féminin, 883,5 euro eta, azkenik, Winesburg, Ohio, 5.616 euro.

Proiektuak aurkezteko epea 2021eko ekainaren 9an amaituko da, eguerdiko 12:00etan.

Informazio gehiago, hemen.

Abenturazko eta zientzia fikziozko maisulanak, besteak beste, Denboraren Makina (1895), Gizon Ikusezina (1897) edo Munduen Gerra (1898), idatzi zituen idazle eta filosofo britainiarraren zortzi ipuin argitaratu ditu Elkar argitaletxeak Hormako Atea eta beste ipuin batzuk izenburuko bilduman. Narrazioak gai eta giro askotarikoak dira, eta Joxe Mari Berasategik itzuli ditu.

Elkar argitaletxearen arabera, “Idazleak, pertsonaien bihotz-barrunbeak eta gertalekuen xehetasunak deskribatuz, primeran erakusten dizkigu bere trebezia, asmamena eta esku fina, bikain euskaratutako istorio hauetan”.

Honela dio ipuin bildumaren sinopsiak: “Bilduma honetako lehen istorioan (Hormako atea) politikari garrantzitsu batek bere damua eta samina adierazten dizkio lagun bati, umetan lorategi miragarri bat deskubritu baitzuen kalerik kale zebilela, baina harrezkero ezin izan baita bertara itzuli: bila ibili zenean topatu ez zuelako, eta ezustean lorategiko atearekin topo egin zuenetan, presatuegi bere aferekin, zeharkatu ez zuelako. Azken kontakizunean (Itsuen herrialdea), Ande mendien artean ezkutaturiko haran sekretu bat azalduko zaigu; bertako biztanleek, denboraren joanean, ikusmena galdu zuten, baina, belaunaldiz belaunaldi, ikusmena zer zen ahaztu ere bai, eta beren bizimodurako gaitasun berriak garatu; harik eta mendizale galdu bat iristen den arte, kanpoko mundutik, bere bi begi zabalduekin…”.

Gerturatu Eta Lau (GEL) lau saiotan (Donostia, Bilbo, Gasteiz, Zarautz) eta lau ardatzetan egituratutako egitasmoa da; kantaera, entzuleen erabakimena, gorputzen arteko harremana eta bertsolarien erabakimena dira lau saio horietan jorratuko diren gaiak edo ardatzak, betiere bertsolaritzak gure iruditerian finkatutako taldetasuna zalantzan jartzeko asmoz.

“Beti esan izan da bertsolaritza taldeko ekintza dela. Baina, zenbateraino aztertu dugu taldetasun hori? Nolakoa litzateke bertsolaritzaren egitura bera feministagoa, kooperatiboagoa eta horizontalagoa balitz? Bertsolaritza elementu askok osatzen dute, eta batzuetan joera izaten dugu elementu horiek era isolatuan aztertzeko. Bertsolaria eta gai-jartzailea. Bertsolaria eta entzulea. Kantatzen dena eta kantatzen duen gorputza. Testua eta kantaera. Muga zurrunak ezarri ordez horiek lausotu eta bertsolaritza beste leku batetik biziko bagenu, ez ote genuke sorkuntzarako leku eta bide berririk aurkituko?”

Lehenengo saioa, Gauzkaten Eztarri Lerratuak, maiatzaren 6an egingo da Donostiako Larratxo Kultur Etxean: Etxahun Lekue, Haizea Arana, Maddi Ane Txoperena eta Maialen Lujanbio.

Bigarren saioa, Gure Esku Legoke, maiatzaren 11n egingo da, Bilboko Bilborock aretoan: Eneko Lazkoz, Jone Uria, Maider Arregi eta Oihana Iguaran.

Hirugarren ekitaldia, Gorputzak Esango Luke, maiatzaren 18an izango da, Gasteizko Baratza aretoan: Ane Labaka, Aner Peritz eta Nerea Ibarzabal

Azkenik, maiatzaren 25ean azken ekitaldi egingo da, Gaur Edozertarako Libre, Zarauzko Modelo aretoan: Amaia Iturriotz, Oihana Bartra eta Xabat Galletebeitia.

Saio guztiak 18:30ean hasiko dira.

Informazio gehiago, hemen.

Otsailaren 8an abiatu genuen Euskal Alien Nazioa ihes-gela Euskararen Etxean, zeinak euskara eta zientzia fikziooa uztartzen ditu. Ekimenak harrera oso ona izan du bere lehen hiruhilekoan, COVIDak eragindako egoera gorabehera: 46 taldek parte hartu dute ihes-gelan, hau da, 229 lagun igaro dira gure ihes-gelatik.

43 talde Bizkaikoak izan dira eta 3 Gipuzkoakoak (gogoratu egun COVIDak eragindako mugikortasun murrizketa nabarmenak ditugula); 46 horietatik 15 euskaltegietako taldeak izan dira, euskaltegietako ikasleen artean ere oso harrera ona izan baitu ihes-gelan. Halaber, egitasmoaren pilotajea Bilboko Gabriel Aresti euskaltegiarekin egin genuen.

Harrera positibo horren ondorioz, Aste Santuan egunero eskaini genuen ihes-gela eta txanda guztiak bete ziren. Laster, Museoen Nazioarteko Egunaren harira ere, maitzak 18, eskaitza zabaltzeko asmoa dugu, -Euskal Alien Nazioa bisitatzeko egunak ostegun, ostiral eta larunbata izan ohi dira-.

Ihes-gelak zietzia fikzioa eta euskara batzen dituen erronka proposatzen die bisitariei: “2155. urtean gaude. Estralurtarrak Euskal Herrira iritsi berri dira euskararekiko mirespenak itsututa. Beraien espazio-ontzia Euskal Herriko txoko guztietatik ikus daiteke. Beraien helburua argia da: euskara hartu eta beraien bizilekura eraman…”.

Informazio gehiago, hemen.

Arriaga Antzokiak euskaraz ekoitzi du Pascal Rambert frantziarraren Clôture de l’amour (Maitasunaren itxiera) “ospetsua”; Rambertek berak zuzendu du, hain justu, euskarazko moldaketa, zeina Miren Gaztañagak eta Eneko Sagardoyk taularatuko duten gaur, bihar eta etzi, apirilak 29 eta 30 eta maiatzak 1  hurrenez hurren.

Arriaga Antzokiak iragarri duenez, Gaztañagak eta Sagardoyk “pasioz eta gordintasunez” antzezten dute bikote baten apurketa “lazgarria”. Bataila dialekto gordina gertatuko da bikotekideen artean,  elkar txikitu arte. Beldurra eta askatasunaren arteko borroka ere azalduko da.

Honela dio sinopsiak: “Intentsitatea, emozioa, pasioa, gordintasuna, mina… horiek dira Maitasunaren itxiera lanaren interpretazioa ondoen azaltzen duten hitzetako batzuk. Hizkuntza da garrantzitsuena, egoera batzuetan tortura fisikoa baino eraginkorragoa baita. Bi maitale aurrez aurre, hainbat urtez eraikitzaile eta suntsitzaile izan duten harremana betiko itxi nahian. Argudioak, kexak, gaitzespenak, mina, amorrua eta maitasuna gurutzatu egiten dira, pasioz eta erraietatik adierazten den hizkuntza zehatz, kirurgiko eta uholdezko baten bidez”

Informazio gehiago, hemen.

Euskal idazleen lanak atzerriko hizkuntzetara itzultzeko diru-laguntzak eskatzeko epea zabaldu du Etxepare Institutuak; proposamenak aurkezteko epemuga maiatzaren 27a izango da. Aurtengo edizioa, gainera, nobedade batekin dator: “argitaletxeen kasuan, edizio eta sustapen gastuak ere diruz lagunduko dira.”

Institutuak ondorengo itzulpen-jarduerak lagunduko ditu diruz: “Batetik, jatorriz euskaraz idatzi eta argitaratutako literatura-lanak edozein hizkuntzatara itzultzea. Eta, bestetik, Euskal Autonomia Erkidegoan erroldatutako idazleek jatorriz gaztelaniaz idatzi eta argitaratutako literatura-lanak euskara ez den beste edozein hizkuntzatara itzultzea. Hizkuntza jakin bateko lehen itzulpenak baino ez dira lagunduko bi kasuetan, eta diruz lagundutako itzulpenak argitaratzeko gehieneko epea 2022ko abenduaren 30a izango da”.

Deialdi honetarako gehienezko zenbatekoa 64.000 eurokoa izango da: 44.000 euro itzulpen lanetarako eta 20.000 euro edizio eta sustapen lanetarako.

Deialdira aurkeztu nahi izanez gero, hemen jasotzen dira jarraibideak.

Apirilaren 26tik maiatzaren 30era bitarte, euskarazko bederatzi film labur ikusi ahalko dira Euskal Herriko 32 herritan, Laburbira ekimenaren baitan.

Antolatzaileen arabera, “jasotako film labur guztien artean zortzi aukeratu dira beraien istorio eta kalitate nabarmenagatik eta jaialdietan izandako harreragatik”; besteak beste, Zinebi eta Mendifilm Festival jaialdietan aurkeztutako lanak pantailaratuko dira Laburbiran.

Hauexek dira Euskal Herri osora zabalduko diren filmak: Aterpean Ateri (Ruben Crespo); Nigandik (Imanol G. Gurrutxaga); Game Over (Ilune Diaz Pollacino); Ilunabarrean Esan (Ekhiñe Aizkorbe, Sara Alonso, Irati Egibar, Julene Etxauri, Xabier Vallina, Irene Zaldua); Babarrun Txapelketa (Andoni Martinez de Madina);

Datsegit (Aitor Arruti Agirreurreta); Nire Eguneroko Maitea (Ximun Fuchs, Eñaut Castagnet, Manex Fuchs); eta, azkenik, Agur (Spookypheria Productions). Filmei buruzko xehetasun guztiak, hemen.

Oihana Arana idazleak Lazunak azkazaletan izeneko poema liburua argitaratu du Susa argitaletxearen poesia sailaren baitan.

Liburua apirilaren 26an aurkeztuko du Donostiako Udal Liburutegian, 11:00etatik aurrera. Ekitaldia streaming bidez ere zabalduko da: https://meet.jit.si/susa 

Lazunak Azazkaletan Susa argitaletxearen poesia saileko 83 zenbakia da, eta 104 orrialde biltzen ditu. Hau da bere sinopsia: “Fikzioaren apologia batekin abiatzen da Oihana Aranaren Lazunak azkazaletan poema liburua, gogorarazten diguna ez dugula idazlearen bizitzarik irakurriko orrialdeotan, orpoetako arrakaletan zer ezkutatzen duen jakin nahi duenak jai daukala. Jakin-minetik ari zaigun ahots bat irakurriko dugu poema hauetan, hain zuzen ere, eta erreparatuko die -sarri ironikoki- gizarteari, zeruko elementuei, harreman sozialei, habitatzen gaituzten espazioei, gorputzari”

Oihane Arana bertsolaritzan aritu da txikitatik; 2017an eta 2018an Gipuzkoako eskolarteko txapelduna izan zen. Halaber, 2020an bere lehenengo eleberria plazaratu zuen, Portuak.

Euskaltzaleen Topaguneak Proiektu Azoka 2021 antolatu du apirilaren 24an; osasun egoera tarteko, ekimena online egingo da: “1Eratu ildoaren baitan, Topaguneko zazpi elkartek euren herrietan burutzen duten egitasmo arrakastatsu bana aurkeztuko dute laburrean: aisialdikoak, kulturgintzakoak, sentsibilizazio alorrekoak…. Azalduko dituzten proiektu guztiak, gainera, beste herrietan egingarriak direla iritzita aukeratu dira”.

Hauexek dira onlineko saioan parte hartuko duten elkarte eta egitasmoak:

1. Gurasoleku (Ttakun)
2. OZEN (Berbaizu)
3. Ikasle Eusleak (Galtzaundi)
4. Igande arratsaldeak familian (Hogeitalau)
5. Ibilaldi historikoak (Loramendi)
6. Mintzakuadrillak: aisialditik, gazteen ahalduntzera (Topagunea)
7. Ikusentzunezkoak eta sare sozialak -Kameratoia eta Biziber- (Topagunea)

Informazio gehiago: https://labur.eus/Uq95Z