Etxea(e)ko Euskararen

Kulturgintzan euskaltzale. Zein da euskaltzaleon rola kulturgintzan? izenburupean egingo da 2022ko Topaldia Bilboko Bilborock aretoan, urtarrilaren 27an. Topaldiaren 20. edizioa izango da.

“Izenburuak planteatzen duen galderari erantzuteko lehen urratsak ematen hastea da lortu nahi dena. Horretarako, Topaldiak kulturgintzaren sistema osatzen duten eragile ezberdinei gogoeta egiteko gune aproposa eskaini nahi die, kulturgintzan aritzeko, kulturgintza ulertzeko zein ohiko egiteko moduei buruz elkarrekin hausnarketa egin ahal izateko”.

Kulturgintzako eragileentzat baliagarriak izan daitezkeen hainbat baliabide aurkeztuko dira jardunaldian.

• Alde batetik, euskalgintza eta kulturgintza elkarlotzen dituzten bi esperientzia interesgarri aurkeztuko dira: Elgoibarko esperientzia (Imanol Larrañaga, Elgoibarko Izarra eta Gorka Arrese, Digitalidadea) eta Iruñerriko esperientzia (Iñaki Sagardoi, Laba proiektuko kidea eta Ion Celestino, Iruinkoko-ko kidea)

• Bestetik, kulturgintzan oinarrizkoak diren baliabideen berri  emango da: Bitartekaritza arloan, Artaziak kooperatiba eta komunikazioa esparruan, Burutü komunikazio agentzia.

Azkenik, Euskaldunon Topaguneko kultura arduradun Johana Olabarriak Euskaldunon Topaguneak, zer du eskaintzeko kulturgintzari euskaltzaletasunetik izenburuko hitzaldia emango du.

Informazioa gehiago, hemen.

Metrokoadroka sormen laborategiak Bidaide obra berria taularatuko du estreinakoz Uharten eta Atarrabian. Hala, hilaren 14an, Atarrabiako Antzokian ikusi ahalko da, eta 16an, Uharte Arte Garaikide Zentroan.

Estreinaldia Udalbiltzak ondutako Geuretik sortuak egitasmoaren baitan egingo da, izan ere, hiru asteko sormen egonaldiaren emaitza da Bidaide. Udalbiltzaren arabera, “37 herrik, 16 idazlek, 5 zinemagilek eta 5 antzerki konpainiak bat egin dute euskaratik eta euskarazko obra artistikoak sortzeko. Proiektuan parte hartzen duen herri edo herri multzo bakoitzari artista bat esleitu zitzaion, Uharten eta Atarrabiaren kasuan Metrokoadroka antzerki-laborategia izan da”.

Bidaide obrari dagokionez, hau da obraren sinopsia: “Nor ote dago erraldoien gonen azpian? Nola ikusten da mundua erraldoien barrutik? Herrietako erraldoien iruditeriatik modu poetikoan abiatuta, handia eta txikia izatearen arteko aldeaz, herrietako kulturgileen ikusezintasun hautazkoaz edo ez hautazkoaz, kultura bizitzeko moduez mintzo da Bidaide antzezlana. Bidaide antzezlana modu bisual, poetiko eta umoretsuan aldiro modu ezberdinean gauzatuko den teatro-ekintza bat da. Herrietako kulturgileen jarduna gogoan, agian ekintza bera delako, orain eta hemen egin-egiteko behar hori, etorkizunak amesteko aukera ematen digun bultzadarik garrantzitsuena”.

Euskaltzaleen Topaguneak mintzalagun izateko kanpaina hasi du urte berriarekin batera: “Hasi zaitez Mintzapraktikan, ematen duzuna baino askoz gehiago jasoko duzu! Aurten Mintza Poza praktikatu!”.

Mintzapraktika egitasmoan parte hartzeko bi baldintza bete behar dira:

• Euskaraz komunikatzeko gutxieneko maila edukitzea.
• Astean behin ordubetez mintzalagun talde batean parte hartzeko konpromisoa izatea.

“Euskaraz lasai eta lotsarik gabe hitz egin ahal izango duzu; Zure herrian bertan euskaraz aritzeko lagunartea aurkituko duzu; Herria euskaldunago bihurtuko duzu; Besteei euskaraz bizitzen lagunduko diezu; Gustatzen zaizkizun gauzak egingo dituzu”.

Parte hartu nahi izanez gero, herriko edo inguruko Euskara Elkartera edo euskaltegira jo behar da, edo bestela, ondoko galdetegia bete.

Laburbiraren XIX. edizioaren lanak aurkezteko epea urtarrilaren 20ra arte egongo da zabalik.

Ekimena antolatzen duen Euskaltzaleen Topagunearen webgunean jasotzen denez, “XIX. edizioa beteko du 2022ean Laburbirak. Helburu garbia du: euskaraz ekoizten jarraitu dezazuen, zuen, sortzaile zaretenon lanak ezagutaraztea.  Horretarako urtarrilaren 27tik otsailaren 11ra bitartean aukeratutako film laburrak herriz-herri zeharkatuko dute Euskal Herriko eta kanpoko hainbat herri eta hiriburu”.

Filmek ondoko baldintzak bete beharko dituzte:

• 2021 urtean ekoiztutako fikziozko lanak izan behar dira.
• Gehienez ere 20 minutu irauten dituzten lanak aurkeztu ahal izango dira.
• Izen-ematea urtarrilaren 20an amaituko da.
• Lanen aukeraketa urtarrilaren 20tik 27ra bitartean egingo da eta sortzaileei modu pertsonalean jakinaraziko zaie erabakia.
• Aukeraketa egiterakoan zenbait irizpide izango dira kontuan:
  • Publiko guztientzako lanak izan daitezela.
  • Sortzaile berrien eta izen handikoen arteko oreka mantenduko da.
  • Sortzaileen lurraldetasun eta generoa
  • Genero ikuspegia
  • Filmen bestelako ezaugarriak: euskalki aniztasuna, umorea, animazioa, lan esperimentalak, sentsibilizazioa lantzen dutenak…

2022ko otsailaren 25etik martxoaren 27ra egingo da XIX. edizioa, eta ohi denez, herriz herri erakutsiko dituzte aukeratutako filmak.

Informazio gehiago, hemen.

Aurten euskarazko kultur ekitaldien sorkuntzarako Hi(ZKI)bridoak laguntza abitu dugu. Bada, lehenengo deialdi horretan Eider Perez Martinezek eta Ane Garcia Lopezek aurkeztutako egitasmoa suertatu da irabazle.

Erreferenteak behar ditugu, biba erreferenteak! izenburupean aurkeztuko egitasmoak “euskal (emakume) erreferenteen urritasunaren ideia mito bat dela” adierazi nahi du, “ahanzturak pisu handia duela”. “Era berean, aldarrikatuko dugu euskal kulturaren barnean elkarren erreferente ere izan gaitezkeela eta hutsuneak kanpora begira gaudenean sortzen direla.  Ahaztu gabe kanpoko erreferenteak lagungarriak direla”.

Horretarako, hainbat diziplina eta adierazpide uztartuko dituzte; tartean, spoke word, poesia eta musika. “Emanaldi honetan, euskaraz sobera baliatu ez den formatu bat izango da ardatza: ingelesez spoken word eta euskaraz hitz esana dei litekeen hori. Errezitatzeko modu horrek berak jada batzen ditu diziplina desberdinak, poesia errezitatzeko era hori antzerkitik edo performancetik gertu baitago, irakurketa dramatikotik gertu. Horrez gain, hainbat poemaren irakurketa zuzeneko musikaz lagunduta egongo dira”.

Hautatutako lan horrek 3.000,00€ko ordainsaria jasoko du, eta lehenengo emanaldia 2022ko Hi(ZKI)bridoak kultur zikloaren baitan eskaini beharko dute.

Bost kidek osatuko dute beka honetako epaimahaia: Eneko Sagardoy aktoreak, Lutxo Egia idazleak, Haizea Barcenilla arte-kritikariak, Onintza Enbeita bertsolariak eta Iurdana Acasuso Azkue Fundazioko zuzendariak.

Ostiralean, abenduak 17, Hi(ZKI)bridoak 2021 egitarauaren azken hitzordua izango da, Habiak; Anari musikariak 2000. urtean argitaratutako disko homonimoaren inguruan ardaztuko da.

Ekitaldiak bi jarduera bilduko ditu: diskoan jasotako hamaika kantuen artelanak biltzen dituen erakusketa kolektiboa eta Habiak diskoaren inguruko Anariren elkarrizketa musikatua.

Anariren emanaldia 19:30ean hasiko da, Euskararen Etxearen aurrean dagoen plazatxoan egingo da, aire librean. Hartara, ekarri salda-termoa eta artilezko galtzerdiak. Elkarrizketa musikatu formatuan egingo da: Anari bakarka arituko da eta saioa Amaia Arakistain Arrietak gidatuko du.

Halaber, arte–erakusketa 18:30ean inauguratuko da, eta ikusgai egongo da abenduaren 31ra arte. Erakustetan 11 artistaren lanak ikusi ahalko dira: Izibene Oñedarra, Idoia Beratarbide, Uxue Pascual, Zaloa Ipiña, Nagore Legarreta, Marrabila, Okene Abrego, Ramon Zabalegi, Maite Arbonies, Txakur Gorria eta Alaia Gaztelumendi.

Oharra: Emanaldira etortzeko ez da gonbidapenik beharko; beraz, gonbidapena lortu zutenei ez zaie lekua gordeko. Plazan guztiontzat lekua dago.

Ekitaldi hori Booktegi plataformarekin lankidetzan ondu da.

Iragan azaroaren 9an abiatu genuen Euskararen Etxeko Lantoki Kooperatiboanedo coworking gunean  jarduteko deialdia. Deialdia dagoeneko ebatzi da, eta hauexek dira gurean arituko diren sei eragileak: Tokikom, Euskaltzaleen Topagunea, Emun, 111 Akademia, Loraldia Kultur Elkartea eta Euskal Kulturgileen Kidegoa (EKKI).

Horiei Azkue Fundazioa gehitu behar zaie, zeinak Euskararen Etxea kudeatzen duen.

Eragileok sinatutako hitzarmenaren arabera, bi urtez egongo dira lanean Euskararen Etxean, 2022. urtetik 2023 urtera bitarte.  Halaber, deialdi publiko berri bat abiatuko da 2023. urtearen azaroan, 2024-2026 aldirako.

Bestalde, Lantoki Kooperatiboan arituko diren eragileok urtero jarduera ireki bat antolatu beharko dute Euskararen Etxean.

Lantoki kooperatiboaren helburu nagusiak:

• Euskararen Etxeak desberdinen arteko elkarlana sustatu gura du lantoki kooperatiboaren bidez; era berean, euskarazko jardunari babesa eman nahi dio.
• Euskararen Etxeak euskararen sustapen eta hedapenean eragitea du helburu. Hori dela eta, lantoki kooperatiboan lan egiteko aukera izango dute euskara helburu edo misio duten entitate, elkarte edota norbanakoek.
• Doako erabilera eskaintzea.

Euskararen Etxeak egun martxan dituen bi zerbitzuen , Euskal Alien Nazioa ihes-gela eta Hostopostoak familia programa, ordutegiak handituko ditu Gabonetako oporraldiari begira.

Hala, Euskal Alien Nazioa ihes-gela irekita egongo da abenduaren 20tik urtarrilaren 8ra bitarte; bi saio egingo dira arratsaldero, 16:15ean eta 187:45ean. Erreserbak egiteko, sartu hemen.

Bestalde, haur eta gurasoei zuzendutako Hostopostoak jarduera abenduaren 27tik urtarrilaren 8ra egin ahalko da; hiru saio egingo dira goizero, 11:00etan, 12:00etan eta 13:00etan. Kasu honetan, erreserbak telefonoz egin beharko dira: 944 028 081. OHARRA: Aisialdi taldeek ere aukera izango dute jarduera honetan parte hatzeko.

Euskal Alien Nazioa: “Euskal Alien Nazioa” ihes-gelan euskarari lotutako zientzia fikziozko misterioa askatu beharko duzue aretotik atera ahal izateko. Erronkari heltzeko prest?

Hostopostoak: Euskararen Interpretazio Zentrora 4 eta 10 urte bitarteko umeekin etortzeko proposamen dibertigarri bezain hezigarria da “Hostopostoak”. Ekimenaren helburua euskaraz eta familian jolastea da. Horretarako, mahai-jolas erraldoi batez baliatuko gara. Gauza berriak ikasi, jende berria ezagutu eta euskarara gehiago gerturatzeko aukera bikaina da hau.

Soziolinguistikako Klusterrak Bat aldizkariaren 120. zenbakia argitaratu du, zeina Gazteak eta euskara gaiaren inguruan ardazten den. “gazteen hizkuntza erabilera, gaitasunak eta bizipenak jorratu dituzte zenbait adituk, ikuspegi desberdinetatik. Neurri batean 2020ko Euskal Soziolinguistika Jardunaldian landu ziren gaiak jaso dira aldizkarian”.

Estibaliz Amorrortu Gomezek eta Jone M Hernández Garcíak idatzi duten hitzaurrearen arabera, Gazteak eta euskara monografikoaren xedea ondoko galderei erantzutea da, ekintza eta ikerketa uztartuz: “Gazteek euren egunerokoan euskara erabiltzen dute? Nolako hizkuntza-praktikak dituzte? Zergatik dituzte hain praktika, esperientzia, bizipen ezberdinak batzuek eta besteek? Euskara erabiltzeko zailtasunak dituztenek zein oztopo dute lagunartean, egoera ez-formaletan, euskaraz erraztasunez hitz egiteko? Zer egin dezakegu hezkuntzako profesionalek, aisialdikoek eta ikerlariok nahi dutenei euskararen aldeko mudantza-prozesuetan laguntzeko, mudantza arrakastatsuak bideratu daitezen aukerak eskaintzeko?”.

Ondoko artikulu eta autoreek osatzen dute monografikoaren aurkibidea:

• Ekintza-ikerketa partehartzailea euskararen hiztun aktibo bihurtzeko babesgune eta zubi-espazio (Estibaliz Amorrortu Gomez, Jone Goirigolzarri Garaizar, Ane Ortega Etcheverry)

• Gazteak euskararen eszenatokian: erabileraren auzia (Olatz Altuna Zumeta, Jone Miren Hernández García)

• Babesguneak: euskal hiztun gazteak aktibatzeko aukera (Jone M. Hernández García, Maialen Iñarra Arregi, Jaime Altuna Ramírez)

• Taldean jardun, taldean hiztun (Jaime Altuna Ramírez, Jone Miren Hernández García)

• Euskarabentura eta gazteen hizkuntza erabilera (Ainhoa Pardina Arenaza)

• PULUNPA! Emozioetatik euskaraz (Odei Guirado Irasuegi)

• Ikasleen motibazioa handitzea, euskararekiko atxikimendua hobetzeko bidea (Yolanda Olasagarre Mendinueta, Rosa Ramos Alfaro)

• Hizkuntzaz besteko irakasgaietan euskararen ahozko erabilera indartzen (Inés García-Askoaga, Olatz Bengoetxea Manterola, Josune Zabala Alberdi).

Informazio gehiago, hemen.