Durangoko Berbaro euskara-elkarteak 35 urteko ibilbidea beteko du aurten. Hori dela eta, egitarau berezia ondu du Plateruenan, maiatzaren 31n.
“Maiatzaren 31 Durangoko euskaltzaleak batzeko eguna izatea nahi dugu, durangarrak euskararen alde biltzeko eguna. Ehundaka eta ehundaka lagun izan gara Berbaroren proiektuaren alde ekin dugunak, ekiemenetan parte hartu duguank, hezitzaile moduan ibili garenak… Horiek guztiak elkartu eta Berbaroren 35. urteurrena ospatzeko eguna izango da maiatzaren 31koa”.
Ekainaren 6tik uztailaren 10era egingo dira ikastaroak, eta aurtengo eskaintza askotarikoa eta oparoa da.
Euskararen estatus juridikoa Euskal Herrian: egoerak eta aukerasaioaren bitartez hasiko dira ikastaroak Iruñean, ekainaren 6an: “Euskararen estatus juridikoa Euskal Herrian konplexua da. Hiru estatus oso desberdin ditugu Nafarroa Garaian, Ipar Euskal Herrian, eta Euskadiko Autonomia Erkidegoan (EAE). Gaia pil-pilean dago azkenaldian EAEn euskara nozitzen ari den oldarraldi judizialagatik. UEUk jardunaldi hau ikuspegi zabaletik planteatzen du, egungo koiunturaz haratago, gure esparrukoa den ekarpen akademikoa eginez”.
Loraldiak eskola topaketa antolatu du euskal kulturaren transmisioaz eztabaidatzeko hezkuntza ingurunean, Euskarazko kultur transmisiorako giltzak irakaskuntza arautuan izenburupean.
Jardunaldia Bilbon kokatutako Euskararen Etxean egingo da, maiatzaren 17a, 10:00etatik 12:00etara.
“Hezkuntza arlora zuzenduta, esperientzia ezberdinak partekatzea du helburu (jardunaldiak), Loraldia Eskolaren proiektua ezagutaraztearekin batera”. Modu presentzialean eta streaming bidez parte hartu ahalko da.
Egitaraua:
9.30-10:00: Harrera kafea
10:00-10:10: Ongi etorria eta aurkezpena
10:10-10:50: Hezkuntza ingurunean euskal kulturaren transmisioa jorratzen duten proiektuen aurkezpenak:
Euskararen Etxea. Iurdana Acasuso Euskararen Etxeko zuzendaria
Idazleak ikastetxeetan. Euskal Idazleen Elkartea. Garazi Albizua idazlea eta EIEko teknikaria
Bertso eskola. Bertsozale Elkartea. Oihane Perea Perez de Mendiola Arabako Bertsozale Elkartean hezkuntzako proiektuaren arduraduna
Aurtengo udan ere, Euskararen Etxeak “Euskararen Interpretazio Zentroan, udan, hitz eta jolas!” haurrentzako egonaldia antolatuko du.
Ekimenaren xedea da Euskararen Interpretazio Zentroko (EIZ) eduki guztiekin lotutako programa egokitua eskaintzea, goizez eta bost egunean.
Hiru txanda izango dira, eta 6 eta 10 urte bitarteko umeei zuzenduta egongo da. Zerbitzua doakoa izango da, baina 20 euroko fidantza jarri beharko da.
Izena emateko epemuga MAIATZAREN 31a izango da.
Egonaldian, EIZn bildutako edukiak landuko dira; betiere, umeen adin-tarteetara egokituak, eta modu ludiko eta dibertigarrian jorratzeko moduan. Antzerkia, hitz-jolasak, dantza, kantagintza, eta oro har euskararekin eta sormenarekin lotutako hainbat jardueratan parte hartuko dute haurrek.
Egonaldiaren txandak:
Ekainaren 24tik 28ra
Uztailaren 1etik 5era
Uztailaren 8tik 12ra
Egonaldiari buruzko bestelako xehetasunak:
Adin-tartea: 6-10 urte
Talde kopurua : 8-15 ume
Ordutegia: 10:00 – 13:30
Doakoa + Fidantza (20€)
Izena emateko epemuga MAIATZAREN 31a izango da, eta eskaerak jasotako ordenan onartuko dira eskaerak fidantza apirilaren 18a baino lehen ekarri beharko Euskararen Etxera)
Egonaldian parte hartu nahi izanez gero, deitu Euskararen Etxera: 94 402 80 81
EkosistemaBizia lelopean egingo da jardunaldia, Soziolinguistika Klusterrak 20 urte betetzen dituenean. “Bilgune izan nahi du, euskal soziolinguistikaren jarduna aztertzeko eta datozen urteetako erronken inguruan elkarrekin hausnartzeko”.
“2024ko Euskal Soziolinguistika Jardunaldian, euskara biziberritzeko interesgarriak eta baliagarriak izan daitezkeen zenbait auziri helduko diegu. Eta, bide batez, hurrengo 20 urteetan datorrenaz eta egin nahi genukeen bideaz hausnartuko dugu. Urtero bezala, euskal soziolinguistikaren ekosistema biziaren topagune izan nahi du jardunaldiak; ikerlariak, aktibistak, erakunde arduradunak, teknikariak, irakasleak, aholkulariak eta ekosistema hau osatzen duten denetariko izakiak elkarlanean jartzea aurrera begira emankorra dela baitakigu”.
Egitaraua:
9:00
DOKUMENTAZIO BANAKETA
9:15
IREKIERA
9:30
HITZALDIA Hizkuntza gutxituaren inguruko diskurtso emergenteak Katalunian [Hitzaldia gaztelaniaz] Avel-li Flors (CUSC-Universitat de Barcelona)
10:30
PANELA Hizkuntza gutxituaren inguruko diskurtso emergenteak Euskal Herrian Diskurtsoak etnizitatetik haratago – Onintza Legorburu (Emun) Hizkuntzak bizindartzeaz, galtzeaz baino gehiago – Xan Aire (Plazara) Inposizioak, pribilegioak, eta beste botere gatazka batzuk – Mikel P. Ansa (Berria)
11:30
ATSEDENALDIA
12:00
TAILERRAK (Talde-ariketak)
1. Soziolinguistika Hezkuntzan – Soziolinguistika Klusterra eta EAEko Berritzegune Nagusia
2. Immigrazioa eta integrazio soziolinguistikoa – Soziolinguistika Klusterra
3. Kirol antolatuaren lekua euskararen biziberritzean – Emun
Euskararen Etxeak ondutako Liburuaren arbola #liburuarenarbola erakusketa Barakaldon izango da apirilaren 3tik 26ra; hain justu, Caferino Del Olmo Udal Erakusketa Aretoan izango da ikusgai.
Gorka Arrese editoreak apailatu du erakusketa, eta hitzaldi bana egingo du udalerri horietako bakoitzean.
Erakusketa:
Gizakiak sortu duen gauza unibertsaletako bat da liburua. Beste batzuk dira, adibidez: gurpila, aulkia, artaziak, anestesia, elektrika.
Historiako lehen hedabide masiboa da liburua: aurreneko objektu industriala. Liburua inprimategian saldoka egiteari esker mundua bizkor aldatzen hasi zen XV. mendetik aurrera. Liburuetan esperientziak eta jakintzak elkarrekin trukatuz eta itzuliz, era askotako aurrerapenak egin ziren denbora laburrean.
Liburuaren arbola erakusketak liburuaren izaera azalduko du: hizkia, idazketa, diseinua, inprimaketa. Bisitariak ezagutuko du hizkiek nolako anatomia daukaten, testuek nolako formak hartzen dituzten, liburuak zein parte dauzkan eta nola izendatzen ditugun euskaraz.
Zuhaitz baten modukoa da liburua. Arnasa ematen du: babesa eta itzala, edertasunaren plazera eta argiaren sintesia. Liburuak zure jakin mina, pentsamenduak eta hizkuntza oxigenatzen ditu. Liburua zabaldutakoan, besarkatu egiten zaitu: zure irudimena eta inteligentzia kilikatzen ditu. Abentura bat da irakurtzea, desiraren eta askatasunaren lurralde zirraragarrietan barrena.
10 esaldi argigarri:
→ Inteligentziaren marka da marra bat / Paul Valery. → Alfabetoa da gizakiaren asmakizun handiena / Galileo Galilei. → Gure bigarren memoria da idazketa. → Grabatzeko modu bat da idaztea. → Testuak irakurtzeak jantzi egiten gaitu. → Orriak eta hostoak ditu liburuak, arbolak bezala. Eta enborra, eta adarrak. → Testua diseinatzea, inprimatzea eta jostea dira inprimategiaren eginkizunak. → Ugaritzea da inprimatzea. → Urtero 2.500 liburu inguru argitaratzen dira euskaraz. → Libre zara ezer ez irakurtzeko, zure inteligentziari zalantzarik sortu nahi ez badiozu.
Erakusketaren apailatzailea:
Gorka Arrese (1965, Zarautz) kazetaria eta argitaratzailea da. Argia, Egin, EuskaldunonEgunkaria eta Berria agerkarietan lan egin zuen. Hogeita hamar urtez Susa literatura argitaletxeko editorea izan zen, 1988tik 2018ra arte. Euskal idazle askoren lehenbiziko liburuak argitaratu ditu, hala nola Harkaitz Cano, Eider Rodriguez, Kirmen Uribe, Jon Alonso, Miren Agur Meabe, Lutxo Egia, Igor Estankona, Jon Benito, Leire Bilbao, Iñigo Astiz, Jule Goikoetxea, Beñat Sarasola eta abar. Literaturaren historiari buruzko perspektiba osoago bat izaten lagundu dio Armiarma.eus ataria osatzen jarduteak.
Erakusketaren helburuak:
Liburua berez zer denezagutzea, ulertzea eta bere garrantzia azpimarratzea.
Liburuaren zati nagusiakidentifikatzea: letraren anatomia, testuaren fisiologia eta liburuaren biologia.
Liburuan parte hartzen duten eragileakaztertzea: idazlea, editorea, irakurlea, inprimategia.
Euskal literaturara eta liburugintzara gerturatzea, Bizkaikoari bereziki erreparatuz.
Euskal Idazleen ElkarteakGeroa, hemen hitzaldi zikloa antolatu du aurten ere, BBK Kunaren laguntzaz.
Hala, martxoaren 26an lehen hitzordua izango da, Bilboko BBK Kuna eraikinean, 19:00etatik aurrrera: Alaine Agirre, Patxi Zubizarreta eta Irati Goikoetxea etorkizuneko gorputzen iguruan arituko dira.
Ondoko galderak izango dituzte hizpide: “Nola biziko dugu gorputza etorkizunean? Identitatearekin lotuko al dugu? Generoarekin? Zein izango dira erreferente estetikoak? Guztiok izango al ditugu ciborg gorputzak?”
Aste Santuan, Euskararen Interpretazio Zentrora (EIZ) hurbilduko diren bisitariek bisita gidatuak eskatzeko aukera izango dute, hala euskaraz nola gaztelaniaz.
Bisitok ordutegi honetan egin ahalko dira:
Martxoaren 25etik 30era:
11:00etan, gaztelaniaz
12:00etan, euskaraz
Apirilaren 2tik 7ra:
15:45ean, gaztelaniaz
16:45ean, euskaraz
* EIZk ondoko ordutegia izango du udaberriko oporraldian:
Bertsozale Elkarteak antolatzen duen gogoeta-jardunaldia da Bertsolamintz. Aurtengoa zazpigarren edizioa izango da, eta Nondik eta zeri kantatzen diogu? lelopean egingo da. Guztira, 15 adituk parte hartuko dute Gasteizen, Bilbon, Itsasun eta Iruñean egingo diren hitzorduetan.
Bilbokoa, hain justu, Euskararen Etxean egingo da, martxoaren 14an, 17:30etik aurrera, eta ondoko gaiak landuko dituzte:
• Libreko bertsogintza. Kokapena, aukerak eta mugak, Jexux Mari Irazu. • Botere harremanak. Bertsolariaren itzalaren eta generoaren eragina bertsoaren balioespenean, Onintza Enbeita.
Aurkezle: Zihara Enbeita
Bertsolamintza baina, gaur bertan abiatuko da Gasteizko Goiuri jauregian, 18:00etatik aurrera:
• Gai bati buruz kantatzeko zilegitasuna, Maider Arregi.
• Egoera sozio-ekonomikoari kantatzen al zaio? Baiezkoan, ze ikuspegitatik egiten da? Politikari buruzko gaiak. Politika gaiei kantatzen al zaie? Baiezkoan, ze ikuspegitatik egiten da?, Aitor Bizkarra eta Oihana Iguaran.
Aurkezle: Aroa Arrizubieta
Beste bi hitzorduak hauexek izango dira:
Martxoak 20, asteazkena, Itsasuko Sanoki gelan, 18:00etan • Bertsolaritza ideologikoki lerraturik dago? Ideologia uniforme bat dago? Gaur egun ba da desadostasunik diskurtsoan?, Oihana Arana. • Diskurtso guztiak errespetagarriak dira?, Maialen Akizu eta Ainhoa Urien.
Aurkezle: Battit Crouspeyre
Martxoak 21, osteguna, Iruñeko LABA espazioa, 18:00etan
Gai-jartzaile autorea, Julio Soto eta Imanol Artola.
Formatik haragoko lanketa bertso eskoletan; gaien eta ideologiaren lanketa, Odei Barroso, Unai Iturriaga, Sarai Robles, Aitor Salegi eta Oihane Perea.
Aurkezle: Saioa Alkaiza
Martxoaren 23an, hitzaldi guztiak egun bakarrean entzun ahalko dira, Amasa-Villabonan, Bertsozale Elkartearen egoitzan.