Etxea(e)ko Euskararen

Euskara Batuaren Ortotipografia: laburtzapenak eta sinboloak ikastaroa ondu du Euskaltzaindiak, Gasteizko Udalaren laguntzarekin, irailaren 17an, akademiak Araban duen ordezkaritzan (Gaztelako atea, 54 / Gasteiz). Alfontso Mujika euskaltzain osoak zuzenduko saioa.

Ikastaroaren bitartez hainbat galdera eta zalantza argitu nahi dira: “Euskaraz argi duzu nola idatzi? Nola erabili behar diren letra larriak, lodiak, etzanak, sinboloak?”

2021ean hasi zuen Euskaltzaindiak Euskara Batuaren Ortotipografia (EBO) proeiktua eta urtarrilean plazaratu ziren lehen emaitzak. “2018an, euskara batuaren 50. urteurrena zela-eta egin zen Arantzazuko Biltzarra, eta han iragarri zuen Akademiak hurrengo urteetan ortotipografiari helduko ziola, besteak beste. Hala, 2021eko irailean abiatu zen Euskara Batuaren Ortotipografia egitasmoa eta abiada betean garatuz joan da geroztik Euskara Batuaren Eskuliburua (EBE) batzordearen ardurapean”.

Ikastaroan izena emateko, hemen.

Ekainaren 19an aurkeztuko ditu Garabidek Euskararen biziberritze esperientziaren inguruko lanak Bilbon kokatutako Euskararen Etxean, 18:30etik aurrera.

Aurkezpen-ekitaldian hauexek parte hartuko dute: Garabideko kide Maiteder Sasietak eta Jon Sarasuak eta Bizkaiko Foru Aldundiko Euskara zuzendari nagusi Isaac Amezagak.

Garabidek jakinarazi duenez, “gainera, saio ireki honetako hitzartzeen ondoren, aurkeztutako ikus-entzunezkoetan laburrena emango da lehen aldiz”.

Inofrmazio gehiago, hemen.

Euskararen Interpretazio Zentroak eskaintzen duen Eskola Programan parte hartu duten 15 eta 18 urte bitarteko ikasleek egindako collageekin osatu da Euskararen Lorategia erakusketa koloretsu eta irudimentsua, zeina sarean ikus daitekeen, hemen.

Horrekin batera, euskarak ikasleengan eragiten dituen iritziak ere bildu ditugu, collageetan txertatu dituzten testuekin osatutako zuhaitzean.

Eskola Programan EIZko edukiak lantzen dira, eta edukiok ikasmaila ezberdinetara egokitzen dira; Euskararen Lorategia, hain zuzen, DBH3, DBH4 eta Batxilergoko ikasleekin jorratzen den jarduera da, ikasleak euskararen aniztasunaz jabetu daitezen, eta euskararekiko duten harremanari buruz gogoeta egin dezaten. Horretarako, haien sormena garatzen dute collage teknikaren bitartez.

Barandiaran, abiapuntu

Joxemiel Barandiaran antropologoaren esaldi ezagun batetik abiatzen da erakusketa: “Lorategi batean dauden hainbat eta hainbat lore eta landareren artean gu (euskaldunok) gara beste landare bat edo lore mota bat, ezberdina, eta gureak ere, besteak bezala, bizitzeko eskubidea du”.

Bada, Barandiaranen hitz horiek oinarri hartuta, ikasleek euskararen askotasunaren eta euskararekiko duten atxikimenduaren inguruan hausnartu dute, jardun artistikoaren bitartez.

Emaitza askotariko landare eta loreekin osatutako lilitegi koloretsua da, harrigarria, hala eduki aldetik nola estetika aldetik. Izan ere, gazteek haien sormena erakutsi ez ezik, euskararekiko dituzten askotariko jarrerak eta aburuak ere irudikatu dituzte.

Interes handiko ekimena iruditzen zaigu, gazteak askatasun osoz aritu baitira euskararekiko dituzten kezkak azaltzen. Horrekin batera, balio artistikoa ere nabarmena da. Ondorioz, ziur gaude bisitariek lorategi honetako lilien usain, forma eta koloreekin gozatuko dutela, baina, era berean, gazteen gaitasun eta kezkez ere ohartuko dira bisitariak, euskara eta gazteak uste baino lotuago baitaude.

Loraldiak hirugarren Sormen Astea ondu du Lekeition, ekainaren 24tik eta 28ra bitarte, Ikusten da porturik? lelopean: “musika, literatura, performance-a, dantza eta zinea eskainiko dira”.

Loraldiaren arabera, “Lekeitioko sormen aste honek  egundoko aukera ematen du sortzailea gertutik ezagutzeko eta gozatzeko. Formatu txikiko ikuskizunak dira. Gehienetan biluzik. Erabat garaikideak”

Egitaraua:

Ekainak 24:

Odola kantari, Unai Elorriaga eta Josu Aurrekotxea, literatura eta musika, Azkue Aretoan, 20:00etan.

Ekainak 25:

Gari, musika, Ikusgarrin, 20:00etan.

Ekainak 26:

rr, Maialen Lunjanbio, performancea, Azkue Aretoan, 20:00etan.

Ekainak 27:

Bakarka, Anari, musika, Ikusgarrin, 20:00etan

Ekainak 28:

Itsasmina, Dantzaz, dantza eta zinema, Ikusgarrin, 20:00etan

Informazio gehiago, hemen.

Euskararen Etxeko ateak irekita izango dira udan ere, gurera etorriko direnei gure zerbitzuak eskaintzeko asmoz, uztailaren 15etik irailaren 15era bitarte.

Euskararen Interpretazio Zentroa:

• Bisita libreak:
  • Astelehenetik ostiralera: 10:00 –19:00
  • Larunbatetan: 10:00 – 14:00
• Bisita gidatuak:
  • Euskarazko bisita gidatuak:
    • Astelehenean, 16:30ean, ostegunean, 12:00etan, eta larunbatean, 12:00etan
  • Gaztelaniazko bisita gidatuak:
    • Asteartean, 12:00etan, asteazkenean, 16:30ean, eta ostiralean, 16:30ean
• “Udan, hitz eta jolas!” haurrentzako egonaldia, 6 eta 10 urte bitarteko umeei zuzendutakoa
  • Ekainaren 24tik 28ra
  • Uztailaren 1etik 5era
  • Uztailaren 8tik 12ra
• “Euskal Alien Nazioa” ihes-gela:
  • Ostegun eta ostiral arratsaldeak, 17:30ean
• “Hostopostoak” familia programa
  • Larunbatero, 11:00 – 12:00 (uztailak 20 eta 27, abuztuak 3, 10, 17 eta 31, eta irailak 7 eta 14)

Info +: www.euskararenetxea.eus

UEUk Euskararen estatus juridikoa Euskal Herrian: egoerak eta aukerak (Hasierako atala) ikastaroa egingo du ekainaren 6an, Iruñeko Kondestablearen jauregian, 10:00etatik 14:00etara bitarte. Ikastaroa presentziala izango da, eta gaur, ekainak 4, amaitzen da izena emateko epea.

UEK jakinarazi duenez, “Euskararen estatus juridikoa Euskal Herrian konplexua da. Hiru estatus oso desberdin ditugu Nafarroa Garaian, Ipar Euskal Herrian, eta Euskadiko Autonomia Erkidegoan (EAE). Gaia pil-pilean dago azkenaldian EAEn euskara nozitzen ari den oldarraldi judizialagatik. UEUk jardunaldi hau ikuspegi zabaletik planteatzen du, egungo koiunturaz haratago, gure esparrukoa den ekarpen akademikoa eginez.

Helburua bikoitza da: alde batetik, bizi dugun esparru juridikoaren irakurketa akademikoa konpartitzea, eta bere arazoak eta zalantzak plazaratzea. Horrekin batera, ikuspegi anitzekoa eta nolabait prospektiboa den gogoeta bultzatu nahi dugu, ertz desberdinetatik helduta, euskararen egoera eta etorkizunari buruzko gogoetarako klabeak emanez”.

Egitaraua ikusteko, sartu hemen.

2022ko Euskarazko kultur ekitaldien sorkuntzarako Hi(ZKI)bridoak laguntza jaso duen Hau gerra bat da lana aurkeztuko du Piszifaktoria Ideien Laborategiak Bilbon, Bizkaia Aretoan, maiatzaren 21ean, 18:30ean, eta Gasteizen, La Monstrenka aretoan, 20:00etatik aurrera.

“Ikasturteari agur esateko, Hau gerra bat da ikuskizunaren bi saio egingo ditugu maiatzean. Mundua txikitzen duten gerrez hausnartzeko aukera ematen digun ikuskizun hau benetan berezia da, gerra batean murgilduko dituelako ikusleak eta haien erabakiekin egingo duelako aurrera istorioak”, Piszifaktoria Ideien Laborategia.

Irati Agirreazkuenaga, Iholdi Beristain, Igor Arzuaga eta Mikel Ayllon ariko dira zuzenean azken horrek idatzi eta zuzendutako obra honetan.

Ekainaren 13an egingo du UEUk Lan eta bizi euskaraz. Eremu sozioekonomikoa euskalduntzeko estrategia berriak arnasguneetatik ikastaroa Tolosako Kultur Etxean, 9:00etatik 16:30era.

Ikastaroa presentziala izango da, eta 10 orduko iraupena izango du. Matrikula-epea zabalik da, ekainaren 10era bitarte.

UEUren arabera, “euskararen normalizazioaren ikuspegitik, eremu sozioekonomikoaren eragina eta izaera egituratzailea agerikoa da. Gure bizitzaren parte handi bat lanean ematen dugu eta beste parte handi bat inoren lanaz baliatzen. Hala ere, jakin badakigu, hizkuntzaren aldetik harreman sozioekonomikoak ez direla neutroak: merkatuaren indarrek hizkuntza batzuk bultzatzen eta indartzen dituzte, eta beste batzuk zokoratu eta ahuldu.

Hala, geroz eta globalizatuago, neoliberalizatuago eta tertziarizatuago dagoen ekonomia batean ba al da lekurik euskararentzat? Enpresa ikuspegitik, baldin eta halakorik badu, zein da euskararen balio erantsia? Borroka sindikalean zein paper dauka hizkuntzak? Politika publikoen bidez bideratzen diren neurriak nahikoa al dira eremu sozioekonomikoan euskara normalizatzeko? Arnasguneek, dituzten ezaugarriengatik, zein aukera eskaintzen dituzte estrategia berrien diseinurako?

Udako ikastaro honek plaza eskaini nahi du eremu sozioekonomikoa euskalduntzeko estrategia, diskurtso eta lan-ildo berriak elkarrekin pentsatzeko”.

Ikastaroari lotutako xehetasun guztiak, hemen.

Bizkaiko museoak hainbat jarduera ondu dituzte maiatzaren 18an ospatuko den Museoen Nazioarteko Egunaren harira, tartean, “doako sarrerak zentro gehienetan eta Bizkaiko museoen aberastasuna ezagutzeko eta aintzatesteko Bilboko Campo Volantinen egingo den ihes-gela bat”.

Egitarau osoa gaur bertan aurkeztu du Leixuri Arrizabalaga Euskara, Kultura eta Kirol diputatuak, Bizkaiko museoetako 30 ordezkari baino gehiagorekin batera.

Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, “Bizkaiak bat egiten du aurten ere ICOMek bultzatutako efemeride honekin, arreta lurraldeko berrogei museo baino gehiagotan, museo horien askotarikotasunean eta kultur eskaintza oparoan jartzeko. Aurten ospakizunaren ardatza Museoak hezkuntzaren eta ikerketaren alde da”.

Bada, egun hori ospatzeko museoek antolatu antolatu dituzten jardueren artean kalean jarriko den ihes-gela bat dago: “Jolas-dinamika hau publiko orori zuzenduta dago eta museoek duten garrantzia, eskaintzen duten guztia eta gizartea eta kultura aberasteko egiten duten ekarpena ezagutzeko modu bat da, ikasteko, ikertzeko eta kultura zabaltzeko funtsezko lekuak direlako. Escape Room honetan sartzea doakoa da, baina parte hartzea ziurtatzeko bizkaikomuseoak@bizkaia.eus-en bidez izena ematea gomendatzen da”. Maiatzaren 18an izango da, 11:00etatik 14:00etara eta 16:00etatik 20:00etara, Bilboko Campo Volantin kalean.

Gainerako jardueren berri izateko, sartu www.museoeneguna.eus webgunean.

Euskararen Etxeko Euskararen Interpretazio Zentroak ere parte hartu du ekimenean.